Stress in je lijf: wat het doet en hoe je het merkt

3 dec 2024

Ken je dat gevoel? Je werkt keihard om alles rond te krijgen, maar hoe meer je doet, hoe meer het lijkt alsof je vastloopt. Misschien ben je iemand die graag alles perfect wil doen en altijd bezig is – een workaholic zonder dat je het zo zou noemen. En terwijl je blijft doorgaan, bouwt de spanning zich op of voel je niet zoveel meer.

Wat gebeurt er op dat moment eigenlijk in je lijf?

Er worden sowieso stresshormonen aangemaakt, je kent ze vast wel. Adrenaline en cortisol zijn de bekendste twee die bij stress in je lijf een rol spelen.

Deze blog gaat over de ongezonde variant op stress in je lijf

Van fight, flight tot functional freeze

Stress in je lijf is niet zomaar een vaag gevoel. Het is een fysieke reactie die diep in ons systeem zit. Zodra je stress ervaart – of dat nou door een volle agenda, een deadline of zelfs een ongemakkelijk gesprek komt – schiet je lichaam in de fight, flight of freeze-modus. Dit oeroude mechanisme is bedoeld om te overleven.

Stel je voor: Je inbox stroomt over en je krijgt tegelijkertijd een telefoontje van een veeleisende klant. Misschien voel je de drang om meteen alles aan te pakken (fight), wil je het liefst even alles uitzetten en ontsnappen (flight), of raak je verlamd en weet je niet waar je moet beginnen (freeze). Je komt als het goed is in beweging en de stress in je lijf kalmeert weer.

Maar wat als die spanning en het gejaagde gevoel niet meer wegzakken? Als je lijf voortdurend in de startblokken blijft staan? Dan kun je terechtkomen in een subtiele variant van deze stressreactie: de functional freeze. Dit is de staat waarin veel workaholics zich bevinden: je functioneert nog wel, maar er zit constant spanning in je lijf. Het is alsof je door blijft rennen zonder ooit echt stil te staan. Een beetje als die kip zonder kop….

Voorbeelden van stress in actie

  • Altijd ‘aan’ staan. Je werkt hard, maar zelfs in je vrije tijd check je constant je telefoon. Je hoofd blijft bezig met alles wat nog moet gebeuren.
  • Overal spanning voelen. Je merkt dat je schouders vaak gespannen zijn of dat je ademhaling hoog zit, zelfs als je gewoon achter je bureau zit.
  • Geen rust kunnen vinden. Zelfs na een lange werkdag voel je je opgejaagd, alsof er iets onaf blijft.

Wat helpt je om te schakelen?

De eerste stap? Bewust stilstaan bij wat er in je lijf gebeurt. Kleine oefeningen kunnen al helpen, zoals diep ademhalen: adem rustig in door je neus, laat je buik uitzetten en adem langzaam uit. Dit kalmeert je zenuwstelsel en geeft je lichaam een signaal dat het mag ontspannen.

Beweging werkt ook: maak een korte wandeling of rek je even uit als je merkt dat je vastzit.

Als je merkt dat stress vaker de overhand neemt, of dat je er zelf geen regie meer op uit kunt oefenen (het niet meer hebben van controle) kan het helpen om hulp in te schakelen en op een dieper niveau te werken. Met de Stress Fysiologische Aanpak (SFA) leer je hoe je stresspatronen in je lijf herkent en direct bijstuurt. Het mooie is dat je niet alleen leert begrijpen wat stress met je doet, maar ook hoe je er fysiek en mentaal uit kunt komen. Best fijn als je last hebt van jezelf in de rol van workaholic.

Het belangrijkste? Neem kleine stappen. Zelfs een paar bewuste momenten per dag maken al verschil. Het gaat erom dat je niet alleen harder werkt, maar ook beter voor jezelf leert zorgen. Want zelfs als workaholic verdient je lijf ruimte om te herstellen.

Wil je meer weten over mijn aanpak? Kijk dan ook eens bij veelgestelde vragen!